بر اساس گزارشهای رسانههای خارجی، دولت ویتنام اخیراً اعلام کرده است که هدف ظرفیت نصب فتوولتائیک که قرار است از سال ۲۰۳۱ تا ۲۰۴۵ اجرا شود، بیش از حد بالاست و باید بهطور مناسبی کاهش یابد تا فضای بیشتری در بازار برای تولید انرژی بادی فراهم شود.
در بیانیهای که چند روز پیش از سوی دفتر دولت ویتنام منتشر شد، لی ونچینگ، معاون نخستوزیر ویتنام، اظهار داشت که ظرفیت نصب سیستمهای فتوولتائیک تعیینشده در «طرح جامع توسعه برق دوره ۲۰۲۱ تا ۲۰۳۰، مرحله هشتم» کشور بیش از حد بالاست.
وزارت صنعت و تجارت ویتنام در تاریخ ۲۱ فوریه اعلام کرد که از اکنون تا سال ۲۰۳۰، برنامه دارد ۱۴۶ گیگاوات ظرفیت نصب شده سیستمهای فتوولتائیک را اجرا کند، که این مقدار ۹ گیگاوات کمتر از برنامهای است که در نوامبر سال گذشته اعلام شده بود. تا سال ۲۰۴۵، ظرفیت نصب شده برنامهریزیشده برای سیستم فتوولتائیک به ۳۵۲ گیگاوات خواهد رسید. وزارت صنعت و تجارت ویتنام گفت که از سال ۲۰۳۱ تا ۲۰۴۵، تولید برق فتوولتائیک سهم ۲۵ درصدی از کل تولید برق ویتنام را تشکیل خواهد داد.
معاون نخستوزیر، لی وِنچینگ، اظهار داشت که ویتنام باید سهم ظرفیت نصب شده سیستمهای فتوولتائیک را کاهش دهد و سهم انرژی بادی دریایی را افزایش دهد.
براساس دادههای شرکت برق ویتنام (EVN)، تا سال ۲۰۲۱ ویتنام یکی از ۱۰ کشور پیشرو در زمینه نصب سیستمهای فتوولتائیک در جهان بوده است که دارای ظرفیت نصب کلی ۱۶۵۰۴ مگاوات بوده و ۲٫۳ درصد از کل جهان را شامل میشود.
وزارت صنعت و تجارت ویتنام در ماه مارس سال گذشته، نسخه اولیه «طرح جامع توسعه برق هشت» را به دولت ارائه کرد. از آن زمان، این طرح چهار بار بازنگری شده است.
علاوه بر این، وزارت صنعت و تجارت ویتنام درخواست کرده است که اجرای این طرح به فصل دوم امسال موکول شود.
ویتنام استراتژی انرژی خود را تعدیل میکند: هدف توسعه انرژی خورشیدی کاهش مییابد، توسعه نیروگاههای بادی دریایی گسترش مییابد
هانوی، ۵ نوامبر ۲۰۲۵ – ویتنام مسیر توسعه انرژیهای تجدیدپذیر خود را بازنگری کرده و هدف تعیینشده برای نصب سیستمهای فتوولتائیک (PV) را کاهش داده، در عین حال توسعه نیروی بادی دریایی را تسریع میکند. این تغییر که توسط وزارت صنعت و تجارت اعلام شده، بازتابی از بازآرایی استراتژیک برای مقابله با محدودیتهای شبکه، کمبود زمین و چالشهای اقتصادی در بخش انرژی خورشیدی است. این تصمیم لحظهای مهم در انتقال انرژی ویتنام محسوب میشود، زمانی که این کشور در تلاش است تقاضای داخلی را با تعهدات اقلیمی بینالمللی متعادل کند.
هدف بازنگریشده خورشیدی: عقبنشینی استراتژیک
در چارچوب طرح بهروزرسانیشده، هدف ظرفیت انرژی خورشیدی ویتنام برای سال ۲۰۲۵ از ۲۰ گیگاوات (GW) به ۱۵ گیگاوات کاهش یافته است که نصبهای فتوولتائیک روی بام باید ۴۰٪ از این مجموع را تشکیل دهند. این تنظیم پس از سالها رشد سریع انجام شده که باعث فشار بر شبکه ملی برق شده و منجر به قطع بخشی از تولید برق و زیانهای مالی برای توسعهدهندگان شده است.
این تغییر سیاست ریشه در چالشهای عملی دارد. رونق صنعتی ویتنام، بهویژه در استانهایی مانند باک نینه، باعث شده رشد تقاضای سالانه برق بیش از ۱۳٪ باشد، اما دسترسی به زمین برای احداث مزارع خورشیدی بزرگ مقیاس به شدت محدود شده است. علاوه بر این، تصمیم دولت در سال ۲۰۲۵ برای کاهش ۳۴ درصدی تعرفههای خرید تضمینی انرژی خورشیدی — از ۷٫۰۹ تا ۹٫۳۵ سنت به ازای هر کیلوواتساعت به ۴٫۶۹ تا ۶٫۴۸ سنت — سرمایهگذاری بیشتر را ناپسند کرده است. این اقدام واکنش منفی سرمایهگذاران خارجی از جمله شرکتهای فوجی الکتریک ژاپن و بی. گریم تایلند را برانگیخته که این کاهش تعرفهها را «یکجانبه و مخرب» خواندند.
پویایی بازار داخلی نیز نقش داشت. صنعت خورشیدی ویتنام که قبلاً به واردات چین وابسته بود، اکنون به دلیل موانع تجاری با صادرات متوقف روبرو است. در سال 2025، صادرات خورشیدی چین به ویتنام 48 درصد کاهش یافت، در حالی که تولید کنندگان داخلی برای رقابت با غول های جهانی مانند جینکو سولر و لونگی تلاش کردند.
بادی دریایی: مرز جدید
در مقابل، انرژی بادی دریایی به عنوان اولویت ویتنام در حال ظهور است. دولت قصد دارد تا سال 2025 ظرفیت 1.3 گیگاوات در سواحل و تا سال 2030 ظرفیت 6 گیگاوات را با تمرکز بر مناطق ساحلی مانند Bac Lieu و Ca Mau نصب کند. گسترش این نیروگاه ها به دلیل منابع فراوان بادی و کمتر شدن درگیری های مربوط به استفاده از زمین است.
ابتکارات کلیدی عبارتند از:
مجوز ساده: وزارت منابع طبیعی و محیط زیست زمان تصویب پروژه های بادی دریایی را از 18 ماه به 12 ماه کاهش داده است.
همکاریهای بین بخش خصوصی و دولتی: ویتنام قصد دارد در سال 2026 مناقصهای برای 3 گیگاوات ظرفیت بادی فراساحلی آغاز کند که شرکتهای بینالمللی از جمله Ørsted دانمارک و Mingyang Energy چین نیز علاقهمندی خود را اعلام کردهاند.
بهروزرسانی شبکه: شرکت دولتی برق ویتنام (EVN) در حال سرمایهگذاری 2 میلیارد دلاری برای احداث خطوط انتقال برق از مراکز بادی فراساحلی به مراکز صنعتی است.
فشار سیاستی و پیامدهای اقتصادی
این تحول انرژی با هدف گستردهتر ویتنام برای کاهش وابستگی به زغال سنگ هماهنگ است. در حال حاضر زغالسنگ 45 درصد از تولید برق را تشکیل میدهد، اما دولت قصد دارد این رقم را تا سال 2030 به 30 درصد برساند. انرژی بادی فراساحلی با ضریب ظرفیت بالاتر (40 تا 50 درصد در مقابل 15 تا 20 درصد خورشیدی)، گزینهای قابل اعتمادتر را ارائه میدهد.
با این حال، چالشهایی باقی است. پروژههای بادی فراساحلی نیازمند سرمایهگذاری اولیه 3 تا 4 میلیون دلار در هر مگاوات هستند، در مقایسه با 1.2 میلیون دلار برای انرژی خورشیدی. برای جذب سرمایه، ویتنام مشوقهای مالیاتی از جمله معافیت 10 ساله از مالیات بر درآمد شرکتها برای توسعهدهندگان انرژی بادی ارائه کرده است.
تغییرات سیاستها همچنین اهمیت ژئوپولیتیکی دارند. تغییر جهت ویتنام از انرژی خورشیدی به بادی میتواند شراکتهای تجاری انرژی آن را بازسازی کند. در حالی که شرکتهای چینی زنجیره تأمین انرژی خورشیدی را در اختیار دارند، شرکتهای اروپایی مانند سیمنس گیمزا و وستاس پیشرو در انتقال فناوری بادی دریایی هستند. این تنوعبخشی ممکن است وابستگی ویتنام به هر بازار منفردی را کاهش دهد.
زمینه جهانی و چشمانداز آینده
استراتژی ویتنام روند گستردهتری در جنوب شرق آسیا را منعکس میکند. کشورهایی مانند اندونزی و تایلند نیز با استناد به ثبات شبکه و محدودیتهای زمینی، بادی دریایی را اولویت میدهند. برای ویتنام، این انتقال فوری است: پیشبینی میشود تقاضای برق آن تا سال ۲۰۲۵ به ۷۲۷ میلیارد کیلوواتساعت برسد که بخش صنعتی ۷۰ درصد از این مقدار را مصرف میکند.
در آینده، موفقیت انرژی بادی دریایی به توسعه زیرساختها و اعتماد سرمایهگذاران بستگی دارد. اگر ویتنام تا سال ۲۰۳۰ بتواند به هدف ۶ گیگاواتی خود برسد، میتواند پیشتاز منطقهای در انرژیهای تجدیدپذیر شود و خود را به عنوان یک قطب برای صادرات فناوریهای سبز معرفی کند.
در حال حاضر، تمرکز بخش انرژی بر اجراست. همانطور که نگوین وان دونگ، معاون مدیر عامل EVN اظهار داشت: «توسعه بادهای دریایی فقط یک گزینه نیست— بلکه برای آینده پایدار ویتنام ضروری است.»
EN
