افزایش قیمت انرژی، آگاهی روزافزون از مسائل زیستمحیطی، الکتریفیکاسیون حملونقل و تقاضای رو به رشد کاربران، آلمان را به سرعت بیشتر در نصب و بهرهبرداری از سیستمهای فتوولتائیک واداشته است. پس از اینکه ظرفیت نصبشده سیستمهای فتوولتائیک در سال ۲۰۲۱ به رکورد جدیدی رسید، ظرفیت نصبشده سیستمهای کوچک خورشیدی خانگی در آلمان به ۱٫۶ گیگاوات رسید که میانگین ظرفیت نصبشده آن ۱۵ کیلووات بوده است. انتظار میرود که ظرفیت نصبشده در این حوزه امسال دیگر ۱٫۸ گیگاوات افزایش یابد.
برآورد میشود که تعداد سیستمهای فتوولتائیک خانگی ۱۰ تا ۱۵ کیلووات نصبشده در سال ۲۰۲۲ بهطور قابلتوجهی افزایش یابد، در حالی که تعداد سیستمهای فتوولتائیک خانگی ۵ تا ۱۰ کیلووات نصبشده همچنان دچار رکود باقی بماند. همانگونه که در سالهای گذشته مشاهده شد، اهمیت بازار آلمان برای سیستمهای فتوولتائیک خانگی در سال ۲۰۲۲ نیز ادامه یافته است. در سال ۲۰۲۱، ۳۰ درصد ظرفیت نصبشده سیستمهای فتوولتائیک خانگی در آلمان به ۱۵ کیلوواتپیک رسید؛ تا سال ۲۰۲۲ پیشبینی میشود این سهم به ۳۶ درصد افزایش یابد.
با ظرفیت نصب شده ۱ تا ۱۵ کیلووات، بازار فتوولتائیک خانگی در آلمان در حال رونق است. افزایش نصب سیستمهای تولید برق فتوولتائیک روی پشت بام توسط کاربران مسکونی، تأثیر الکتریفیکاسیون گرمایش و حملونقل را آشکار میکند. در یک نظرسنجی اخیر، ۵۰۰ مالک مسکن در مورد مصرف انرژی سیستم فتوولتائیک خانگی مصاحبه شدند. حدود دو سوم پاسخدهندگان گفتند که ابتدا مصارف روزانه برق خود را تأمین میکنند، در حالی که تقریباً تمامی پاسخدهندگان دیگر معتقد بودند که نصب سیستم ذخیرهسازی انرژی برای سیستم فتوولتائیک اقدامی ضروری است. یک سوم پاسخدهندگان گفتند که از سیستم فتوولتائیک برای گرمایش الکتریکی استفاده میکنند، در حالی که یک چهارم آنها گفتند که از سیستم فتوولتائیک برای شارژ وسایل نقلیه الکتریکی استفاده میکنند.
از طرح سرمایهگذاری در سیستم فتوولتائیک تا اهمیت داشتن ایستگاههای شارژ تخصصی برای وسایل نقلیه الکتریکی، میتوان به اهمیت سیستم فتوولتائیک برای شارژ وسایل نقلیه الکتریکی پی برد. ۹۵ درصد از صاحبان سیستمهای فتوولتائیک معتقدند که شارژ وسایل نقلیه الکتریکی بسیار مهم است. کاربران خانگی که بهطور فعال تصمیم به خرید سیستم فتوولتائیک میگیرند، همچنین به شارژ وسایل نقلیه الکتریکی توجه بیشتری دارند. سهم صاحبان خانههایی که بدون طرح سرمایهگذاری در سیستم فتوولتائیک هستند به ۶۹ درصد کاهش یافت. این نتیجه تأیید میکند که صاحبان و برنامهریزان سیستم فتوولتائیک به وسایل نقلیه الکتریکی به عنوان یک مصرفکننده ایدهآل نگاه میکنند.
دکتر مارتین آمون، شریک مدیریتی شرکت تحقیقاتی eupd research، اظهار داشت: «در راستای افزایش تند قیمت انرژی، تولید برق پاک و ارزان از طریق سیستمهای فتوولتائیک نصبشده روی سقف، برای صاحبان خانهها بهطور فزایندهای اهمیت بیشتری پیدا کرده است و سرمایهگذاری در سیستمهای فتوولتائیک باعث تحریک خرید وسایل نقلیه الکتریکی نیز شده است.»
رشد انفجاری بازار فتوولتائیک خانگی آلمان: افزایش ۱.۸ گیگاواتی در سال ۲۰۲۵ همراه با تسریع در انتقال انرژی
برلین، ۵ نوامبر ۲۰۲۵ – بازار فتوولتائیک (PV) خانگی آلمان شاهد رشد بیسابقهای است که تحت تأثیر افزایش قیمتهای انرژی، مشوقهای دولتی و تمایل گسترده به استقلال انرژی قرار دارد. بر اساس پیشبینیهای صنعتی، انتظار میرود این بخش در سال ۲۰۲۵ حدود ۱.۸ گیگاوات (GW) رشد اضافی داشته باشد که سالی رکوردشکن برای پذیرش انرژی خورشیدی در مسکن خواهد بود. این رشد نشاندهنده تعهد کشور به حذف سوختهای فسیلی و دستیابی به اهداف بلندپروازانهاش در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر است.
مشوقهای سیاستی که گسترش بازار را تقویت میکنند
قانون انرژیهای تجدیدپذیر آلمان (EEG) همراه با تعرفههای تغذیه بهبودیافته و معافیتهای مالیاتی، موانع مالی برای نصب صفحات خورشیدی توسط مالکان منازل را بهطور قابل توجهی کاهش داده است. در چارچوب این سیاست بازنگریشده، خانوارها یارانهای برای سیستمهای فتوولتائیک متصل به شبکه دریافت میکنند و مشوقهای اضافی نیز در صورت استفاده از ذخیرهساز باتری دریافت خواهند کرد. این رویکرد دوگانه، انرژی خورشیدی سقفی را از یک سرمایهگذاری تخصصی به یک راهحل عمومی تبدیل کرده است، بهویژه در مناطقی مانند بایرن و بادن-وورتمبرگ که سطح تابش خورشیدی بهینه است.
شرکتهای محلی فتوولتائیک نقش محوری در این گسترش داشتهاند. شرکتهای مستقر در «شینینگ» در استان «چینگهای» — منطقهای با بازار فعال فتوولتائیک بدون یارانه — نشان دادهاند که شبکههای توزیع غیرمتمرکز میتوانند پذیرش سریع این فناوری را تسهیل کنند. بهطور مشابه، شرکتهای آلمانی شبکههای گسترده فروش و خدمات پس از فروش ایجاد کردهاند که دسترسی به سیستمهای کوچک فتوولتائیک را حتی در مناطق روستایی نیز ممکن ساخته است.
سودآوری اقتصادی و امنیت انرژی
توجیه اقتصادی برای استفاده از انرژی خورشیدی در منازل مسکونی در شرایط نوسان قیمت سوختهای فسیلی تقویت شده است. مطالعهای که در سال 2025 توسط مؤسسه اقتصاد انرژی انجام شد، نشان داد که سیستمهای فتوولتائیک (PV) پشت متر، هنگامی که با باتری ذخیرهسازی همراه شوند، میتوانند هزینه سطحبندیشده انرژی ذخیرهسازی (LCOES) را به حدود ۰٫۱۰ یورو در کیلوواتساعت برسانند و از این رو با برق شبکه رقابت کنند. خانوارهای آلمانی اکنون صفحات خورشیدی را به عنوان ابزاری در برابر تورم انرژی میبینند و دوره بازگشت سرمایه به کمتر از هفت سال کاهش یافته است.
نگرانیهای مربوط به امنیت انرژی تقاضا را بیشتر تسریع کرده است. پس از تنشهای ژئوپولیتیکی در سال 2024 که تأمین گاز را مختل کرد، مصرفکنندگان آلمانی به طور فزایندهای به خودکفایی اهمیت میدهند. سازمان شبکه فدرال گزارش داده است که ۴۵ درصد از نصبهای جدید فتوولتائیک در سال 2025 شامل باتری ذخیرهسازی هستند که به خانوارها امکان میدهد تولید اضافی را برای مصارف شب ذخیره کنند.
پیشرفتهای فناوری که کارایی را افزایش میدهد
جابجایی صنعت از سلولهای خورشیدی نوع P به نوع N، بهطور قابل توجهی کارایی ماژولها را افزایش داده است و امروزه بهترین پنلها نرخ تبدیل بیش از ۲۲٪ را تجربه میکنند. نوآوریهایی مانند فتوولتائیک یکپارچه در ساختمان (BIPV) نیز محبوبیت پیدا کردهاند که باعث میشود پنلهای خورشیدی بدون تأثیر بر زیبایی ظاهری، بهصورت یکپارچه در دیوارهای خارجی و سقفها جاسازی شوند.
تولیدکنندگان چینی که بخش عمده تولید جهانی فتوولتائیک (PV) را در اختیار دارند، از طریق همکاری با توزیعکنندگان محلی وارد بازار آلمان شدهاند. این همکاری تأمین پیوسته ماژولهای با عملکرد بالا با قیمتهای رقابتی را تضمین کرده و رشد بازار را بیشتر تقویت کرده است.
چالشها و نگاه به آینده
با وجود خوشبینی، بازار با چالشهایی مواجه است. ازدحام شبکه در جنوب آلمان منجر به کاهش موقت تزریق انرژی خورشیدی به شبکه شده است که لزوم بهروزرسانی زیرساختها را برجسته میکند. علاوه بر این، تنشهای تجاری بین اتحادیه اروپا و چین درباره واردات پنلهای خورشیدی عدم قطعیت ایجاد کرده است، هرچند سیاستگذاران آلمانی بر ضرورت حفظ بازارهای باز تأکید دارند تا از افزایش قیمتها جلوگیری شود.
به پیشبینی تحلیلگران، بازار فتوولتائیک خانگی آلمان تا سال ۲۰۳۰ از مرز ۱۵ گیگاوات عبور خواهد کرد و ۳۰ درصد از ظرفیت تجدیدپذیر کل کشور را تشکیل خواهد داد. وزارت امور اقتصادی و اقدامات آبوهوایی فدرال قصد دارد مقررات «سقف خورشیدی» را اجرا کند که طبق آن تمام ساختمانهای جدید موظف به نصب سیستمهای فتوولتائیک خواهند بود و نقش خورشیدی را در انتقال انرژی تثبیت خواهد کرد.
نتیجهگیری
بازار فتوولتائیک خانگی آلمان گواهی بر نیروی تحولآفرین نوآوری سیاستی و تقاضای مصرفکنندگان است. هماکنون که این کشور به سمت اهداف اقلیمی ۲۰۳۰ حرکت میکند، انرژی خورشیدی روی پشتبام به عنوان سنگ بنای منظر انرژی ظهور کرده است. با پیشرفتهای فناوری و سیاستهای حمایتی در جای خود، این بخش آماده است تا مصرف انرژی مسکونی را برای دههها بهطور کامل تعریف مجدد کند.
برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره بخش انرژیهای تجدیدپذیر آلمان، پوشش اخبار ما را دنبال کنید.